شرکت‌های دانش بنیان تولیدی
شرکت‌هایی که به دلیل ماهیت تولیدی فعالیتشان، نیاز به دریافت جواز تاسیس و پروانه بهرهبرداری دارند. بنابراین شرکت‌هایی که صرفاً به فعالیتهایی از جنس خدمات فنی مهندسی میپردازند و حداکثر تولید آنها در حد نمونه‌سازی می‌باشند، نیازی به درخواست برای استفاده از مجوزهای موردنظر این مصوبه ندارند و میتوانند از دستورالعمل وزارت صنعت، معدن و تجارت برای صدور جواز تأسیس و پروانه بهرهبرداری برای واحدهای فنی مهندسی استفاده نمایند تحت عنواندانش بنیان تولیدیو یا دانش بنیان صنعتی، همچنین شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات، می‌تواند با مراجعه به سامانه صدور پروانه بهرهبرداری نرم‌افزار، پروانه بهره برداری مختص خود را از وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت کنند و نیازی به پیگیری فرایند ویژه شرکت‌های دانش بنیان برای این منظور ندارند.
شرکت‌های دانش بنیان متقاضی مستقر در مکانهای مجاز
شرکت‌هایی که در یکی از مکانهای مجاز نام برده شده در مصوبه وزارت های صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی مستقر شده یا امکان استقرار در این مکانهای مجاز را داشته باشند به صورت مالک یا مستاجر- میتوانند تقاضای خود را ارائه دهند. یعنی شرکت‌ها با توجه به رده زیست محیطی فعالیت خود، صرفاً میتوانند تقاضای خود را برای استقرار در یکی از ردههای مجاز نام برده شده در ماده (2) این مصوبه ارائه دهند. بنابراین دریافت جواز تاسیس و پروانه بهرهبرداری در واحدهای با کاربری اداری یا مسکونی یا غیره امکان پذیر نیست.
استقرار شرکت های دانش بنیان
شرکت‌های دانش بنیان که در شهرهای با محدودیت استقرار به فعالیت میپردازند، همانطور که ذکر شد، آن دسته از شرکت‌هایی که در شهرهای دارای محدودیت استقرار (شامل تهران، کرج، اصفهان، تبریز، شیراز، اهواز، اراک و مشهد) به فعالیت میپردازند، در صورتی که سایر شرایط مندرج در این مصوبه را داشته باشند، میتوانند به موجب این مصوبه، جواز تاسیس و پروانه بهرهبرداری دریافت کنند. برای سایر شهرها محدودیتی وجود ندارد و در نتیجه نیازی به استفاده از این مصوبه (جز به منظور استفاده از رده بندی پیوست مصوبه) ندارند و طبق قوانین و مقررات موجود، میتوانند استقرار یابند.
موارد مصوبه ضوابط استقرار شرکت های دانش‌بنیان
مهمترین بخش‌های مصوبه «ضوابط استقرار واحدهای صنایع پیشرفته و فعالیتهای دانش‌بنیان» به صورت خلاصه در جدول زیر آورده شده است:
| موضوع | ماده مربوطه | توضیحات |
| حوزه‌های فعالیتهای دانش بنیان | ماده1 |
1. فناوری زیستی (غذایی، کشاورزی دامی و گیاهی، صنعتی محیط زیست، زیست فناوری مولکولی) 2. فناوری نانو (محصولات و مواد) 3. اپتیک و فوتونیک (مواد، قطعات و سامانه ها) 4. الکترونیک، کنترل و سخت افزارهای رایانه ای 5. فناوری اطلاعات وارتباطات و نرم افزارهای کامپیوتری 6. تجهیزات پیشرفته ساخت، تولید و آزمایشگاهی 7. داروهای پیشرفته 8. وسایل، ملزومات و تجهیزات پزشکی 9. هوافضا (پرنده ها، ماهواره ها، موشک ها) 10. انرژیهای نو(تجدیدپذیر) 11. محصولات پیشرفته در حوزه های علوم شناختی؛ گیاهان دارویی و کشاورزی؛ نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی؛ آب، خاک و هوا؛ معدن؛ فناوریهای دریایی؛ ساختمان و راهسازی |
| مکانهای مجاز | ماده(2) این مصوبه و ماده (3) تصویب نامه شماره 78946/ت39127 هـ مورخ 15/4/۱۳90 |
رده1- کاربریهای صنعتی و کارگاهی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مصوب، شهرک های دانش سلامت، و شهرک ها و نواحی صنعتی قانونی و مکانهای صنعتی مجاز داخل یا خارج محدوده مصوب شهری و روستایی رده2 و3- شهرکها و نواحی صنعتی و مکانهای صنعتی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مصوب و شهرک های دانش سلامت خارج از محدوده مصوب شهرها و روستاها مشروط به رعایت فواصل از سایر کاربری‌ها رده4 و 5 و 6- شهرکها و نواحی صنعتی و مکانهای صنعتی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مصوب و شهرکهای دانش سلامت خارج از حریم مصوب شهرها و روستاها مشروط به رعایت فواصل از سایر کاربری‌ها رده7- محل پیشنهادی جهت استقرار واحدهای این رده در خارج از حریم شهر و روستا به صورت موردی توسط اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان تعیینن میشود. |
| شرکت‌های دارای تولید در حد آزمایشگاهی و سفارشی | ماده3 | ماده3– «شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان»که دارای فعالیت تحقیق و توسعه و طراحی مهندسی بوده و به تولید کالاهای دانش بنیاندر حد آزمایشگاهی، و سفارشی (قبل از تولید انبوه) میپردازند ( نظیر واحدهای فنیی مهندسی)، مشمول رده بندی نمی‌شوند و میتوانند در کاربری های مجاز (شامل کاربری های صنعتی و…) واقع در محدوده کلیه شهرها و از جملهه شهرهای دارای محدودیت استقرار و سایر مکانهای مجاز مستقر شوند. وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است طبق قوانین و مقررات مربوط نسبت به صدور جواز تأسیس و پروانه بهره برداری برای این واحدها اقدام نماید. |
| مسئول تعیین مصادیق شرکت‌های مجاز برای استفاده از تسهیلات این مصوبه | ماده5 |
ماده 5– بر اساس ماده 5 این تصویب نامه، کلیه شرکت‌های متقاضی استفاده از مجوزهای فوق الذکر، اعم از شرکت‌ها و موسساتدانش بنیانو واحدهای صنایع پیشرفته، باید توسط کارگروه موضوع ماده (3) آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیانو دانش بنیان تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات که به ریاست معاون علمی و فناوری رییس جمهور وو با حضور نمایندگان دستگاهها تشکیل میشود، تعیین و جهت صدور جواز تأسیس و پروانه بهرهبرداری، به وزارتین صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی معرفی شوند. لازم به ذکر است وزارتین صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی طبق مقررات موجود، حسب مورد استعلامات لازم را از سازمان حفاظت محیط زیست دریافت می‌کنند. |
| شرکت‌هایی با موضوع فعالیت فاقد ردهبندی | ماده6 | ماده 6– تعیین ردهبندی برای واحدهای صنایع پیشرفته و شرکت‌ها و موسسات دانش بنیانکه موضوع فعالیت آنها در فهرست ردهبندی پیوست ذکر نشده و تصمیم‌گیری در خصوص صدور پروانه بهرهبرداری برای واحدهای صنایع پیشرفته که قبل از تاریخ این تصویب نامه احداث شده و دارای جواز تأسیس بوده و در حال بهرهبرداری هستند، در کمیته موضوع ماده (7) تصویب نامه شماره 78946/ت39127هـ مورخ 15/4/۱۳۹۰ با حضور نماینده معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و حسب نیاز سایر دستگاه ها انجام میشود. |
| ملاحظات | ماده7 | ماده۷– وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است در خصوص تامین منابع آب برای صنایع، از وزارت نیرو استعلام نموده و سقف مصرف آب اعلام شده از سوی وزارت نیرو برای هر منطقه را جهت صدور جواز تاسیس و پروانه بهرهبرداری برای صنایع پیشرفتهای که در فرآیند تولید نیازمند آب هستند، رعایت نماید. |
| ماده8 | ماده۸– استفاده از اراضی زراعی و باغی در خارج از محدوده شهرها و شهرک ها منوط به اخذ مجوز از کمیسیون موضوع تبصره (۱) ماده (۱) قانونن حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها- مصوب ۱۳۷۴- و اصلاحیه بعدی آن می باشد. | |
| ردههای زیست محیطی | پیوست مصوبه | در پیوست مصوبه، رده زیست محیطی حوزه‌های فعالیت قابل قبول به تفکیک ذکر شده است و مبنای تصمیم در مورد مکانهای مجاز برای استقرار شرکت‌های متقاضی می‌باشد. |
مزایای شرکت دانش بنیان تولیدی
مزایای دریافت پروانه بهره برداری و جواز تاسیس دانش بنیان تولیدی
شرکت‌های دانش بنیان تولیدیکه موفق به دریافت پروانه بهرهبرداری بشوند، از مزایا و تسهیلات ذیل برخوردار می‌شوند:
امکان دریافت استاندارد: (شرکت‌ها برای اینکه بتوانند علامت استاندارد دریافت کنند، باید دارای جواز تاسیس، یا پروانه بهرهبرداری یا پروانه فعالیت از مراجع قانونی باشند.)
- امکان درج در لیست استعلام تولید داخل و برخورداری از مزایای در نظر گرفته شده برای محصولات دانش بنیان
- پیش‌نیاز ضروری برای دریافت مجوز از برخی سازمانها نظیر سازمان غذا و دارو یا سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
- استفاده از برخی معافیت‌های مالیاتی نظیر معافیت موضوع ماده 132 قانون مالیاتهای مستقیم به استثنای واحدهای تولیدی و معدنی مذکور در تبصره3 ماده2 آیین‌نامه اجرایی این ماده
- امکان برخورداری از معافیت‌های گمرکی موضوع بند غ ماده 119 قانون امور گمرکی جهت واردات ماشین‌آلات خط تولید
- سهولت در مراجعه به بانکها و دریافتتسهیلات دانش بنیان
- سهولت حضور در مناقصات و مزایدههای دستگاههای دولتی
- امکان افزایش نرخ تعرفه کالاهای وارداتی جهت حمایت از ساخت داخل: طبق ماده 5 قانون مقررات صادرات و واردات، وزارت‌خانه‌های تولیدی میتوانند شرایط صدور و ورود کالاهای مشابه تولید داخل را تعیین کنند. یکی از اصلی‌ترین معیارهای وزارتخانه‌ها برای این امر، وضعیت تولید شرکت‌های دارای پروانه بهرهبرداری می‌باشد. همچنین این شرکت‌ها میتوانند رأسا برای این منظور به وزارتخانه های تولیدی و سازمان توسعه تجارت مراجعه نمایند.
- برخورداری از تسهیلاتی که به صورت مقطعی وضع میشود؛ نظیر بخشش جرائم مالیاتی
ضوابط استقرار شرکت های دانش بنیان صنعتی
ردهبندی ذکرشده در مصوبه ضوابط استقرار واحدهای صنایع پیشرفته و فعالیتهای دانش‌بنیان
طبق ماده (3) مصوبه “ضوابط و معیارهای استقرار واحدها و فعالیت های صنعتی و تولیدی” موضوع تصویب نامه شماره 78946/ت39127هـ مورخ 15/4/۱۳90 هیئت وزیران، صنایع بر اساس شدت و ضعف آلودگی و دیگر مسائل زیست‌محیطی، در ردههای هفت‌گانه قرار گرفته‌اند که با توجه به رده هر فعالیت، محدوده و مکانهای مجاز برای استقرار آن تعیین میشود به گونه ای که با افزایش رده، شرکت‌ها بایستی در مکان دورتری نسبت به محدوده شهرها و روستاها مستقر شوند.
به عنوان مثال وضعیت مکانهای مجاز برای استقرار صنایع در محدوده و حریم کلان‌شهر تهران با توجه به ردههای زیست محیطی در تصویر زیر نشان داده شده است. در داخل مناطق 22 گانه شهر تهران (که داخل محدوده شهر تهران محسوب میشود) صرفاً فعالیتهای با رده یک مجاز به استقرار می‌باشند. در مناطق داخل حریم شهر تهران فعالیتهای با رده یک، دو و سه مجاز و در خارج حریم، سایر ردههای فعالیت (با رعایت سایر مقررات) مجاز به استقرار می‌باشند.
استقرار شرکت های دانش بنیان
به عنوان مثال اگر شرکتی به تولید کیت‌های پیشرفته تشخیص سریع در صنایع غذایی یا تولید زیست حسگرهای پیشرفته کشاورزی بپردازد که در جدول پیوست مصوبه، رده آنها (1) تعیین شده، امکان استقرار در مکانهای مجاز (کاربری های صنعتی و کارگاهی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مصوب، شهرکهای دانش سلامت، و شهرکها و نواحی صنعتی قانونی و مکانهای صنعتی مجاز) داخل یا خارج محدوده مصوب شهری و روستایی را دارند. اما اگر شرکتی به عنوان مثال به تولید پروتئینهای تک یاخته پیشرفته (که دارای رده زیست محیطی (3) می‌باشد) بپردازد، باید از محدوده شهر خارج شود و در یکی از مکانهای مجاز (شهرکها و نواحی صنعتی و مکانهای صنعتی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد مصوب و شهرکهای دانش سلامت) خارج از محدوده مصوب شهرها و روستاها مشروط به رعایت فواصل از سایر کاربری‌ها، مستقر شود.